Bitlis’in Hizan ilçesindeki köylerde geleneksel yöntemlerle yapılan üzüm pekmezinin üretimi devam ediyor. Hizan ilçesine bağlı Harmandöven köyündeki vatandaşlar, dağ yamaçlarından topladıkları üzümleri imece usulüyle çalışıp pekmez yapıyor. Bağlardan toplanan üzümler, kasalarla üretim yerine getirilerek zorlu ve zahmetli bir aşamadan geçiriliyor. Bölgeye has beyaz üzüm ve siyah üzümleri önce bağlardan toplayan köylüler daha sonra havuzlarda ezerek su haline getiriyor.
Maya olarak kullandıkları beyaz toprakla karıştırarak büyük kazanlarda yaklaşık 300 derece sıcaklıkta 4-5 saat kaynayan üzüm suyu pekmez kıvamına gelinceye kadar pişiriliyor. Harmandöven köyü dahil yaklaşık 15 köyde halen doğal ve geleneksel yöntemlerle yapılan üzüm pekmezi hem sofralarda yerini alıyor hem de şifa kaynağı olarak kullanılıyor. İçinde herhangi bir katkı maddesi bulunmadığı için birçok hastalığa da iyi gelen pekmez, özellikle bölgedeki vatandaşlar tarafından sıkça tercih ediliyor.
Beyaz ve siyah üzümün pekmezini yapan köylüler, özellikle bazı hastalıklara iyi geldiği için genellikle siyah üzüm pekmezinin tercih edildiğini söylediler. Köylülerden Kahraman Yılmaz, “Bu köyümüzün geliri sadece üzümcülüktür. Üzümü manavlara satışından fazla para kazanamıyorlar ama bu üzümleri pekmez yapıyorlar. Üzümün kilosunu şu anda 15 liradan satıyorlar. Bu nedenle genellikle üzümleri pekmez yapımında kullanıyorlar. Türkiye’nin birçok ilinden sipariş alıyorlar. Özellikle de bazı hastalıklara iyi geldiği için siyah üzümün pekmezi tercih ediliyor” dedi. VAHİT OLCAY