Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi’nden (YYÜ) Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, Van Gölü’ndeki çekilme ile limanların da alan kaybettiğini belirterek, “Bu buharlaşma gölün sürekli geri çekilmesine ya da alan kaybetmesine neden oluyor. Doğal olarak göl kıyısında kurulmuş bütün limanlar, bu çekilmeden olumsuz etkileniyor. Aynı zamanda dalgalarla beraber gölün altında mevcut kum buralara doğru geliyor. Bütün bunlar, limanların kullanılamaz hale gelmesine neden oluyor” dedi.
Dünyanın en büyük sodalı gölü olma özelliği taşıyan Van Gölü’nde, kuraklık nedeniyle çekilme sürüyor. Özellikle son yıllarda azalan yağış ve artan buharlaşma, göldeki su seviyesini daha da düşürdü. Göl kıyısının birçok noktasında oluşan çekilme, balıkçı barınaklarını da etkiledi. Tuşba ilçesinde Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) kampüs alanının bulunduğu kıyı şeridindeki barınakta balıkçı tekneleri, karaya oturdu. Büyükşehir Belediye ekipleri, balıkçı barınağının olduğu kıyı kesiminde derinleştirme, temizleme ve onarım çalışması başlattı.
‘HAVZADA ÇOK CİDDİ BİR BUHARLAŞMA VAR’
Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi (YYÜ) Edebiyat Fakültesi Coğrafya Bölümü Öğretim Üyesi Prof. Dr. Faruk Alaeddinoğlu, “Yağışlı ve kurak dönem arasında, göl seviye farkından dolayı kıyı ile göl arasında bir çekilme meydana gelirdi. Ancak son 20 yıldır ülkemizde ve son 10 yıldır da göl havzasında ciddi şekilde iklim değişikliğinin etkisiyle beraber yaşanan bir kuraklık var. Yağışın şekli, düşme sıklığı, miktarı, güneşlenme, buharlaşma; bütün bunlar değişti. Bunların tamamı gölün aleyhine işledi. Dolayısıyla havzada çok ciddi bir buharlaşma var. Bu buharlaşma gölün sürekli geri çekilmesine ya da alan kaybetmesine neden oluyor. Doğal olarak göl kıyısında kurulmuş bütün limanlar, bu çekilmeden olumsuz etkileniyor. Üniversitenin içinde yer alan limanda da benzer bir durum yaşanıyor” dedi.
‘GÖL ALAN KAYBETMEYE DEVAM EDECEK’
Prof. Dr. Alaeddinoğlu, göldeki çekilme ile limanların da alan kaybettiğini belirterek şöyle konuştu: “Teknelerin limana girmesi mümkün değil. Aynı zamanda dalgalarla beraber gölün altında mevcut kum buralara doğru geliyor. Bütün bunlar, limanların kullanılamaz hale gelmesine neden oluyor. Önümüzdeki sürece baktığımızda, göl alan kaybetmeye devam edecek mi? Evet, edecek. Çünkü önümüzde küresel iklim değişikliğinden kaynaklı bir buharlaşma olacak. Bu buharlaşma suyun kaybolmasına, dolayısıyla alan kaybolmasına yol açacak. Göl, seviye kaybedecek. Dolayısıyla buralarda yapılan bütün çalışmalar belki şimdilik bir formül, bir çözüm olarak ortaya çıkabilir. Limanda bir derinlik çalışması yapılıyor. Belki çok daha farklı formüller geliştirmek mümkün olabilir. Van Gölü, yaz aylarında yaşanan o kuraklık ve buharlaşmanın etkisiyle sürekli alan kaybedecek.
Önümüzdeki on yıllar boyunca bu devam edecek. Bu alan kaybı ile gölün çevresindeki bütün limanlar, buna küçük balıkçı limanları da dahil olmak üzere hepsinde benzer sorunlar yaşayacağız. Yeniden temizleme, yeniden çamur çıkarma veya yer değişikliği gündeme gelecek. Muhtemelen limanlar daha göle doğru uzayacak. Mevcut limanlar belki iptal edilecek, daha açıkta gölün derinliğinin müsait olduğu alanlarda yeni limanların kurulması gündeme gelecek. Belki sabit değil, göl seviyesine bağlı olarak hareket eden iskeleler ile alan yönetilmeye çalışılacak. Yapılan çalışmalar uzun soluklu çözüm olmayacak. Bunlar ancak kısa vadeli çözümler olur.”